استاندارد ” کف پوشهای نساجی – فرش ماشینی – ویژگیها ” به شمارهی 10753 نخستین بار در سال 1387 تدوین شد.
این استاندارد بر اساس پیشنهادهای رسیده و بررسی توسط سازمان ملی استاندارد ایران و تایید کمیسیونهای مربوط برای اولین بار مورد تجدید نظر قرار گرفت و در دویست و نود و پنجمین اجلاس کمیتهی ملی استاندارد تصویب شد.
برای حفظ همگامی و هماهنگی با تحولات و پیشرفتهای ملی و جهانی در زمینهی صنایع، علوم و خدمات، استانداردهای ملی ایران در مواقع لزوم تجدید نظر خواهد شد و هر پیشنهادی که برای اصلاح و تکمیل این استانداردها ارائه شود، هنگام تجدید نظر در کمیسیون فنی مربوط مورد توجه قرار خواهد گرفت. بنابراین، باید همواره از آخرین تجدید نظر استانداردهای ملی استفاده کرد.
فرش ماشینی در استاندارد ملی شمارهی 10753
در استاندارد ملی شماره 10753، فرش ماشینی به کف پوشی با زمینهی تار و پودی گفته میشود که نخهایی به عنوان نخ خاب از سطح آن به ارتفاع 3 تا 25 میلی متر بالا آمده است و در دو گروه همگن و غیر همگن دسته بندی میشود.
در این نوع کف پوش، نخهای خاب هم زمان با بافت زمینه ایجاد میگردند.
فرش ماشینی غیرهمگن:
فرش ماشینی که شامل نخهای خاب متفاوت از نظر شکل (مانند بریده یا حلقهای)، جنس، تراکم و ارتفاع از سطح بافت زمینه میباشد و یا در برخی نواحی فاقد نخ خاب است.
فرش ماشینی همگن:
فرش ماشینی که شامل نخهای خاب یکسان از نظر شکل (مانند بریده یا حلقهای)، جنس، تراکم و ارتفاع از سطح بافت زمینه است.
استفاده از مراجع ذیل برای این استاندارد الزامی است:
- استاندارد ملی ایران شمارهی 1949 ، کف پوشهای نساجی ماشینی – واژه نامه
- استاندارد ملی ایران شمارهی 204 ، نساجی ، ثبات رنگ در برابر مالش، روش آزمون
- استاندارد ملی ایران شمارهی 885 ، کف پوشهای نساجی ماشینی، انتخاب و بریدن آزمونهها برای آزمونهای فیزیکی
- استاندارد ملی شمارهی 890 ، کف پوشهای نساجی، تعیین ضخامت تحت فشار بار متحرک، روش آزمون
- استاندارد ملی شمارهی 894 ، کف پوشهای نساجی، روش اندازه گیری نیروی لازم برای بیرون کشیدن پرز
- استاندارد ملی شمارهی 895 ، کف پوشهای نساجی، روش تعیین کاهش ضخامت تحت اثر بار ثابت
- استاندارد ملی شمارهی 1360 ، کف پوشهای نساجی، فرش ماشینی، مشخصات فنی و اطلاعات برچسب
- استاندارد ملی ایران شمارهی 1509، ثبات رنگ کالاهای نساجی، روش تعیین ثبات رنگ در مقابل حلالهای آلی
- استاندارد ملی ایران شمارهی 2162 ، ویژگیهای نخ پشمی مورد مصرف در فرش ماشینی
- استاندارد ملی ایران شمارهی 2163 ، ویژگیهای نخ اکریلیک مورد مصرف در فرش ماشینی
- استاندارد ملی ایران شمارهی 2265 ، کف پوشهای نساجی راست گوشه، روش اندازه گیری ابعاد
- استاندارد ملی ایران شمارهی 2376 ، ویژگیهای نخ پنبهای مورد مصرف در فرش ماشینی
- استاندارد ملی ایران شمارهی 2377 ، ویژگیهای نخ کنفی یا جوت مورد مصرف در فرش ماشینی
- استاندارد ملی ایران شمارهی 2848 ، ویژگیها و روش آزمون آهار مورد مصرف در فرش ماشینی
- استاندارد ملی ایران شمارهی 3512 ، نساجی، نخ پلی پروپیلن یکسره تکسچره شده C.F مورد مصرف در کف پوشهای ماشینی، ویژگیها و روشهای آزمون
- استاندارد ملی ایران شمارهی 3781 ، نساجی، ثبات رنگ کف پوشهای نساجی در مقابل شامپو کردن، روش آزمون
- استاندارد ملی ایران شمارهی 4084 ، نساجی، روش تعیین ثبات رنگ در مقابل نور مصنوعی، لامپ قوس گزنون
- استاندارد ملی ایران شمارهی 4819 ، نساجی، نخ تار پلی استر و مخلوط آن با پنبه، مورد مصرف در فرش ماشینی، ویژگیها
- استاندارد ملی ایران شمارهی 9959 ، نساجی، کف پوشهای نساجی، روشهای تعیین جرم
- استاندارد ملی ایران شمارهی 10076 ، سال 1386، نساجی، ثبات رنگ در برابر شستشو با صابون یا صابون و سودا، روش آزمون
- استاندارد ملی ایران شمارهی 7344 ، نساجی، نخ و الیاف، نخ پلی استر پلی اتیلن ترفتالات، پلی بوتیلن ترفتالات و پلی تری متیلن ترفتالات BCF مورد مصرف در کف پوشهای نساجی، ویژگیها و روشهای آزمون
آزمایشهای لازم براساس استاندارد ملی
آزمایشهای لازم بر اساس استاندارد ملی 10753 شامل تجهیزات و وسایل مورد لزوم که فهرست وار در ذیل بیان شده است:
– کلاف پیچ و ترازو: جهت تعیین نمرهی نخ.
– استحکام سنج: جهت تعیین میزان مقاومت و ازدیاد طول تا حد پارگی نخ.
– ثبات شستشو: جهت ارزیابی اثر شستشو روی تغییر رنگ و لکه گذاری نخ در شرایط استاندارد.
– ثبات مالشی: جهت ارزیابی ثبات رنگ نخ در برابر مالش در دو حالت خشک و مرطوب.
– ثبات نوری: جهت ارزیابی ثبات رنگ نخ در مقابل نور مصنوعی (نماینده نور طبیعی روز).
– تاب سنج: جهت تعیین میزان تاب نخ.
– ضخامت سنج: جهت تعیین ضخامت فرش.
– بارگذار دینامیکی: جهت محاسبه میزان برگشت پذیری فرش نسبت به بار متحرک.
– بارگذار استاتیکی: جهت محاسبهی میزان برگشت پذیری فرش نسبت به بار ثابت.
– مقاومت سنج خاب فرش: جهت تعیین مقدار نیروی لازم برای بیرون کشیدن پرز از داخل بافت زمینهی فرش.
– هود آزمایشگاه: جهت انجام آزمایشهای شیمیایی روی الیاف و نخ.
– اون: جهت حرارت دادن و خشک نمودن الیاف و نخ.
نخ
نخ رشتهی بلند و باریکی است که از کنار هم قرار گرفتن و تاباندن الیاف به یکدیگر با روشهای مختلف ریسندگی به وجود میآید.
در عملیات ریسندگی، پس از صاف و موازی کردن الیاف، به منظور ایجاد چسبندگی و اتصال بین الیاف و استحکام بخشی به نخ، دستهی الیاف به دور یکدیگر تابیده میشوند.
اگر انتهای دستهی الیاف را در جهت حرکت عقربهی ساعت یا خلاف جهت حرکت عقربهی ساعت بچرخانید، در دستهی الیاف تاب ایجاد میشود.
اگر جهت چرخش، در جهت حرکت عقربهی ساعت باشد، تاب Z در نخ ایجاد میشود.
اگر جهت چرخش، در جهت خلاف حرکت عقربهی ساعت باشد، تاب S در نخ ایجاد میشود.
هدف از تاب دادن ایجاد چسبندگی و اتصال بین الیاف و استحکام بخشی به نخ است.
اگر مقدار تابی که به نخ داده میشود کم باشد، به دلیل چسبندگی کم بین الیاف، از استحکام نخ کاسته میشود و در اثر کشش، الیاف به راحتی روی هم سر میخورند و نخ پاره میشود. همچنین به دلیل زیاد بودن فواصل بین الیاف در نخ، نخهای با تاب کم، نرم هستند و حالت پفکی و حجیم دارند.
هرگاه مقدار تابی که به نخ داده میشود زیاد باشد، به دلیل چسبندگی زیاد بین الیاف، استحکام نخ اقزایش مییابد و به دلیل کم بودن فواصل بین الیاف در نخ، نخهای با تاب زیاد، سفت، فشرده و توپر هستند. اگر تابی که به نخ داده میشود بسیار زیاد باشد، موجب پیچیدن نخ به دور خود میشود، که به آن اصطلاحا تاب زندگی و یا پا ملخی میگویند.
نمرهی نخ
سیستمهای فراوانی در نواحی مختلف و کشورهای مختلف مورد استفاده قرار میگیرد، که مقدار آنها در سیستمهای مختلف برابر است با طول نخی که یک وزن ثابت داشته باشد و یا وزن نخی که یک طول ثابت داشته باشد، بنابراین نمرهی نخ عددی است که وزن در واحد طول یا طول در واحد وزن آن را نشان میدهد.
به طور کلی سیستمهای مختلفی که برای نمره گذاری نخ به کار میرود عبارتند از:
سیستم نمره گذاری مستقیم:
در این سیستم نمرهی نخ بر حسب وزن در واحد طول بیان میشود. هرقدر وزن نخ بیشتر باشد، نمرهی آن هم بیشتر میشود. به بیان دیگر هرچه نمرهی نخ کمتر باشد، نخ ظریفتر و هرچه نمرهی نخ بیشتر باشد، نخ ضخیمتر است. واحدهای مورد استفاده در این سیستم شامل:
– نمرهی تکس (Tex): عبارت است از تعداد گرمها در 1000 متر نخ، مثلا اگر 1000 متر نخ یک گرم وزن داشته باشد، میگوییم نمرهی نخ 1 تکس است.
– نمرهی دنیر (Den): عبارت است از تعداد گرمها در 9000 متر نخ، مثلا اگر 9000 متر نخ یک گرم وزن داشته باشد، میگوییم نمرهی نخ 1 دنیر است.
– نمرهی Lbs: عبارت است از تعداد 14400 یاردیهای موجود در یک پوند وزن.
سیستم نمره گذاری غیر مستقیم:
در این سیستم نمرهی نخ بر حسب طول در واحد وزن بیان میشود، هرچه نمرهی نخ بیشتر باشد نخ ظریفتر است، به عبارت دیگر هرچه وزن نخ زیاد شود، عدد نمره کوچکتر میشود. واحدهای مورد استفاده در این سیستم شامل:
– نمرهی انگلیسی یا پنبهای (Ne): عبارت است از تعداد هنکهای (840 یاردی) موجود نخ در یک پوند وزن.
– نمرهی متریک (Nm): عبارت است از تعداد مترهای موجود نخ در یک گرم وزن، یا تعداد کیلومترهای موجود نخ به وزن یک کیلوگرم.
– نمرهی فاستونی (Nw): عبارت است از تعداد هنکهای (560 یاردی) موجود نخ در یک پوند وزن.
– نمرهی پشمی: عبارت است از تعداد هنکهای (256 یاردی) موجود نخ در یک پوند وزن.
– نمرهی Lea: عبارت است از تعداد 300 یاردیهای موجود در یک پوند وزن.
ثبت ديدگاه